Expired film? Verlopen film? Wist jij dat er aan filmrolletjes een houdbaarheidsdatum zit? Ik niet! Althans, eerst niet, inmiddels natuurlijk wel 😉 Vandaag vertel ik je over mijn eerste ervaring met expired film en laat ik je zien welke foto’s uit de rolletjes zijn gekomen!Â
Ik had eigenlijk geen idee dat een filmrolletje net als een pak yoghurt op een gegeven moment over datum kan raken. Maar over het algemeen is een filmrolletje wel vrij lang houdbaar hoor. Een rolletje dat je in de winkel koopt is over het algemeen nog een jaar, misschien 2 jaar houdbaar voordat zijn houbaarheidsdatum verstrijkt. Betekend na het verstrijken van deze datum dat je je filmrolletje niet meer kan gebruiken? Zeker niet! Sterker nog, film dat in de koelkast of vriezer bewaard wordt gaat over het algemeen nog prima een x aantal jaren mee na het overschrijden van de houdbaarheidsdatum. Film dat buiten de koelkast of vriezer bewaard wordt is wel een ander verhaal. De houdbaarheid van je film is namelijk sterk afhankelijk van waar het bewaard wordt. Fel zonlicht, veel warmte en vochtige ruimtes hebben namelijk een negatieve invloed op film, waardoor het onbruikbaar kan worden. Hoe ouder de film, en hoe slechter de omstandigheden waarin de film is bewaard is, hoe meer effect dit heeft op de bruikbaarheid. Oftewel, je film bewaar je het best in de koelkast of vriezer!
Film dat over de datum is wel heel erg onvoorspelbaar. Als je fotografeert met expired film, dan is er een grote kans dat de kleuren minder levendig zijn, dat het contrast wat vervaagd en dat intensiteit van de korrel is toeneemt. Film dat heel erg oud is, en dus niet goed bewaard is gebleven kan naar verloop van tijd heel erg mistig worden of zelfs helemaal onbruikbaar. Maar als je fotografeert met expired film weet je eigenlijk van te voren nooit hoe de resultaten zullen zijn en dat is nu net wat het gebruik van expired film zo leuk maakt! Althans, dat is wat ik heb ervaren nadat ik het afgelopen april zelf voor het eerst heb kunnen uitproberen.
De ‘gouden regel’ voor expired film
In april zaten we natuurlijk midden in de lockdown die was opgelegd in verband met corona. Ik was al een paar weken niet buiten geweest, maar het weer begon steeds mooier te worden en dus besloot ik voor het eerst sinds de lockdown weer eens een wandeling te maken buiten. Ik had niet veel film meer in de koelkast, behalve drie rolletjes expired film. Ergens wilde ik ze bewaren voor een speciale gelegenheid, maar aan de andere kant was ik nu ook wel benieuwd naar de effecten van expired film. En dus pakte ik een rolletje Kodak Gold 200 met 24 frames uit 2002. Nu is er een zogenaamde ‘gouden regel’ voor het gebruik van expired film. Deze regel is dat voor iedere 10 jaar dat de film verlopen is, je de shots één stop zou moeten overbelichten. Dus stel, je hebt een expired rolletje met iso 400 welke 10 jaar oud is, dan zou je hem het beste als iso 200 kunnen belichten. Maar heb je een rolletje met iso 200 welke al 20 jaar verlopen is, dan zou je hem dus moeten belichten als iso 50. Deze regel wordt door veel analoge fotografen aangehouden, maar het is natuurlijk geen must. Er zijn namelijk ook analoge fotografen die deze regel echt onzin vinden 😉
Het rolletje dat ik had was dus iso 200 en ik heb ervoor gekozen om deze te belichten op iso 100. Het rolletje was dan al wel 18 jaar oud, wat betekend dat ik ‘m eigenlijk nog een extra stop had kunnen overbelichten, maar ik heb nog nooit gefotografeerd met iso 50 en vind iso 100 eigenlijk vaak al te laag. Dus ik vond fotograferen met iso 100 al heel wat, haha!
Een flashback naar april
De bomen kleuren inmiddels al prachtig geel en oranje en het zal niet lang meer duren voordat ze volledig kaal zijn, maar ik neem je weer even lekker mee terug naar eind april. Terug naar toen het zonnetje nog heerlijk scheen en alle bloemen prachtig in bloei stonden. Ben je al nieuwsgierig geworden? Hier komen ze! Mijn eerste foto’s, geschoten op een verlopen rolletje Kodak Gold 200 uit 2002, gefotografeerd op iso 100.
Mijn tweede rolletje expired film
Ik fotografeer eigenlijk altijd met filmrolletjes die 36 frames hebben. Maar toevallig zijn alle rolletjes met verlopen film die ik heb rolletjes met slechts 24 frames. En omdat de lente echt op zijn hoogtepunt was, heb ik diezelfde week nog mijn tweede rolletje expired film volgeschoten. Helaas weet ik niet wat voor filmrolletje dit was, want het had alleen een paars label met iso 200 erop. Op een facebookgroep voor analoge fotografie liefhebbers heb ik even rondgevraagd of iemand wist welk type rolletje het zou kunnen zijn en naar alle waarschijnlijkheid is het Fujicolor geweest. Maar het zou dus ook een ander merk kunnen zijn geweest. Het maakt mij in ieder geval niets uit, want de foto’s zijn hoe dan ook erg mooi worden. Hier komen ze! Belicht op iso 100.
Dromerige beelden
Ik ben ontzettend blij met de resultaten van beide rolletjes. De beelden zijn heel erg dromerig, omdat ze minder contrastrijk zijn. Toen ik de beelden aan het inscannen was, weet ik nog dat ik dacht: ‘Wow, dit moet ik vaker doen!’ Sowieso is het natuurlijk echt een verassing wat eruit gaat komen wanneer je fotografeert met expired film, maar ik ben echt heel positief verrast.
In de toekomst ga ik zeker weer eens fotograferen met verlopen film. Momenteel heb ik nog 2 rolletjes in de koelkast liggen, maar ik bewaar ze nog wel even. Sterker nog, ik denk dat ik ze ga bewaren tot de volgende lente, mijn favoriete seizoen om te fotograferen.Â
Heb jij al eens gefotografeert met expired film? Zo ja, wat vond je ervan? Ik zou het leuk vinden als je het mij laat weten in een reactie!Â
______________________________________________________________
Camera:Â Canon EOS 50E
Film:Â Kodak Gold 200 & een onbekend rolletje wat vermoedelijk Fujicolor is geweest
Scanner:Â Canon Canoscan 9000F Mark II
Volg mij op Instagram & Pinterest
Mijn foto’s zijn niet nabewerkt.
5 reacties
Hallo Tini,
Ik vind je foto’s echt wauw!
En ik kwam je blogpost tegen toen ik aan het zoeken was naar filmrolletjes welke over houdbaarheid heen zijn.
Want je raad het misschien wel. Ik heb nog 11 rolletjes (KODAK GOLD 200 x36 en een “houdbaarheid” tot 2008) liggen.
Ik doe er niets meer mee, de camera (CANON EOS66/date) wordt ook verkocht, dus zou jij de rolletjes over willen nemen?
Groetjes,
Marco
Hoi Marco, bedankt voor het compliment! Hoe heb je de rolletjes bewaard? In de koelkast of erbuiten? Je mag me anders ook wel even mailen hierover, daar reageer ik wat sneller 🙂 info@analogekiekjes.nl
Hoii,
Ik vind je blogs top! Vorige week mijn eerste analoog gekocht. Dus nog veel research aan het doen. Heb je ook een blog over hoe je van 200 naar 100 iso belicht bij verlopen film?
Of weet je nog de sluitertijd en diafragma die je hebt gebruikt?
Het zou enorm helpen 🙂
Groetjes Siënna
Hoi Siëna, is het inmiddels al gelukt? Zo niet, je belicht van 200 naar 100 ISO door de ISO meter simpelweg op 100 te zetten. Als je camera geen ISO meter heeft dan moet je 1 stop overbelichten. Dus stel je zou op ISO 200 een sluitertijd van 1/200e gebruiken, dan gebruik voor je voor ISO 100 een sluitertijd van 1/100e. Wat je ook kunt doen is de Sunny 16 regel aanhouden. Hier staan wel schema’s van op Google Afbeeldingen. Je volgt dan de Sunny 16 regel van ISO 100 in plaats van ISO 200.
Hopelijk kom je er zo uit! Zo niet, stuur me gerust een berichtje hier of een DM via mijn Instagram @analogekiekjes 😀 Daar reageer een stuk sneller.